บัตรสวัสดิการแห่งรัฐ 2565 คิดรายได้เฉลี่ยครอบครัวอย่างไร เช็กเงื่อนไขแบบไหนลงทะเบียนได้

         ลงทะเบียนบัตรสวัสดิการแห่งรัฐ 2565 มีเงื่อนไขอย่างไรบ้าง โดยเฉพาะเรื่องรายได้เฉลี่ยต่อครอบครัว ต้องคำนวณอย่างไร แล้วคนที่มีบัตรคนจนใบเดิมอยู่แล้วจะใช้สิทธิได้ถึงเมื่อไร มาหาคำตอบกัน

           ในที่สุด ครม. ก็ไฟเขียวให้เปิดลงทะเบียนบัตรสวัสดิการแห่งรัฐ หรือ บัตรคนจน รอบใหม่ ประจำปี 2565 เพื่อลดภาระค่าครองชีพให้ผู้มีรายได้น้อย โดยคาดว่าจะมีผู้ผ่านเกณฑ์ได้รับสิทธิบัตรคนจนรอบนี้ประมาณ 17 ล้านคน 

           อย่างไรก็ตาม เงื่อนไขของผู้มีสิทธิลงทะเบียนบัตรสวัสดิการแห่งรัฐ 2565 แตกต่างไปจากปี 2558 มากพอสมควร เพราะเพิ่มเกณฑ์รายได้ครัวเรือน การถือครองทรัพย์สินต่าง ๆ เข้ามาเป็นตัวคัดกรองด้วย ส่วนจะต้องคำนวณรายได้ครัวเรือนอย่างไร แล้วใครจะได้สิทธิบ้าง มาทำความเข้าใจกัน

    สำหรับเกณฑ์ของผู้มีสิทธิลงทะเบียนบัตรสวัสดิการแห่งรัฐ 2565 จะต้องมีคุณสมบัติตรงตาม 8 ข้อ ดังนี้

   1. สัญชาติไทย 
 

   2. อายุตั้งแต่ 18 ปีบริบูรณ์ขึ้นไป
 

   3. ไม่เป็นบุคคลดังต่อไปนี้ 

• ภิกษุ สามเณร นักพรต หรือนักบวช 
• ผู้ต้องขัง ผู้ถูกกักกัน ผู้ต้องกักขัง 
• บุคคลที่อยู่ในสถานสงเคราะห์ฯ 
• ข้าราชการ พนักงานราชการ พนักงาน ลูกจ้าง เจ้าหน้าที่ หรือผู้ปฏิบัติงานในหน่วยงานของรัฐ ผู้รับบำเหน็จรายเดือน ผู้รับบำนาญปกติ หรือเบี้ยหวัดจากส่วนราชการ ข้าราชการการเมือง สมาชิกสภาผู้แทนราษฎร และสมาชิกวุฒิสภา
   

   4. ต้องเข้าเกณฑ์รายได้เฉลี่ยต่อคน และต่อครอบครัว คือ

• ผู้ลงทะเบียนบัตรสวัสดิการแห่งรัฐ ต้องมีรายได้ไม่เกิน 100,000 บาทต่อคน ต่อปี ในช่วงระยะเวลาใดเวลาหนึ่ง 
• กรณีผู้ลงทะเบียนมีครอบครัว จะต้องมีรายได้เฉลี่ยของครอบครัวไม่เกิน 100,000 บาทต่อคน ต่อปี ในช่วงระยะเวลาใดเวลาหนึ่ง
   

   5. ต้องเข้าเกณฑ์ทรัพย์สินทางการเงินต่อคน และต่อครอบครัว ดังนี้

• ผู้ลงทะเบียนต้องมีเงินฝาก สลาก พันธบัตรและตราสารหนี้ภาครัฐ มูลค่าไม่เกิน 100,000 บาท ต่อคน ณ เวลาใดเวลาหนึ่ง
• กรณีผู้ลงทะเบียนมีครอบครัว ให้นำทรัพย์สินทางการเงินของทุกคนมารวมกัน แล้วหารเฉลี่ยต้องมีมูลค่าไม่เกิน 100,000 บาทต่อคน ณ เวลาใดเวลาหนึ่ง
   

   6. ผู้ลงทะเบียนจะต้องไม่มีบัตรเครดิต ณ เวลาใดเวลาหนึ่ง
 

   7. ผู้ลงทะเบียนจะต้องไม่มีวงเงินกู้ หรือมีวงเงินกู้ ณ เวลาใดเวลาหนึ่ง แต่ไม่เกินหลักเกณฑ์ ดังนี้

• วงเงินกู้สำหรับที่อยู่อาศัยรวมไม่เกิน 1.5 ล้านบาท
• วงเงินกู้สำหรับยานพาหนะรวมไม่เกิน 1 ล้านบาท
   

   8. ต้องไม่มี หรือมีกรรมสิทธิ์ในอสังหาริมทรัพย์ ไม่เกินตามหลักเกณฑ์ที่กำหนด ดังต่อไปนี้

1. ที่อยู่อาศัยที่เป็นที่ดินและสิ่งปลูกสร้าง (บ้านพร้อมที่ดิน)

กรณีอยู่อาศัยอย่างเดียว

• บ้านเดี่ยว ทาวน์เฮาส์ ห้องแถว และตึกแถว ต้องมีพื้นที่ไม่เกิน 25 ตารางวา
• ห้องชุด ต้องมีพื้นที่ไม่เกิน 35 ตารางเมตร

กรณีเป็นที่อยู่อาศัย และใช้ประโยชน์จากที่ดินเพื่อการเกษตร

• ต้องมีพื้นที่ไม่เกิน 10 ไร่ 
• หรือในกรณีที่ใช้ประโยชน์ที่ดินเพื่อการอื่นที่ไม่ใช่เพื่อการเกษตรจะต้องมีพื้นที่ไม่เกิน 1 ไร่

2. ที่ดินแยกจากที่อยู่อาศัย

• ในกรณีที่ใช้ประโยชน์ที่ดินเพื่อการอื่นที่ไม่ใช่เพื่อการเกษตรต้องมีพื้นที่ไม่เกิน 1 ไร่
• ในกรณีที่ใช้ประโยชน์ที่ดินเพื่อการเกษตร ต้องมีพื้นที่ไม่เกิน 10 ไร่

1. ที่อยู่อาศัยที่เป็นที่ดินและสิ่งปลูกสร้าง (บ้านพร้อมที่ดิน)

กรณีอยู่อาศัยอย่างเดียว

• หากผู้ลงทะเบียนและคู่สมรสเป็นเจ้าของที่ดิน ที่มีลักษณะเป็นบ้านเดี่ยว ทาวน์เฮาส์ ห้องแถว และตึกแถว แยกจากกัน ไม่ว่าจะมีบุคคลอื่นเป็นเจ้าของรวมด้วยหรือไม่ก็ตาม ส่วนที่เป็นกรรมสิทธิ์ในที่ดินของลงทะเบียนและคู่สมรสแต่ละคนต้องมีพื้นที่ไม่เกิน 25 ตารางวา
• หากผู้ลงทะเบียนและคู่สมรสเป็นเจ้าของที่ดิน ที่มีลักษณะเป็นบ้านเดี่ยว ทาวน์เฮาส์ ห้องแถว และตึกแถว ร่วมกัน ไม่ว่าจะมีบุคคลอื่นเป็นเจ้าของรวมด้วยหรือไม่ก็ตาม ส่วนที่เป็นกรรมสิทธิ์ในที่ดินของผู้ลงทะเบียนและคู่สมรสรวมกันต้องมีพื้นที่ไม่เกิน 25 ตารางวา
• หากผู้ลงทะเบียนและคู่สมรสเป็นเจ้าของห้องชุด แยกจากกัน ไม่ว่าจะมีบุคคลอื่นเป็นเจ้าของรวมด้วยหรือไม่ก็ตาม ส่วนที่เป็นกรรมสิทธิ์ในห้องชุดของผู้ลงทะเบียนและคู่สมรสแต่ละคนต้องมีพื้นที่ไม่เกิน 35 ตารางเมตร
• หากผู้ลงทะเบียนและคู่สมรสเป็นเจ้าของห้องชุด ร่วมกัน ไม่ว่าจะมีบุคคลอื่นเป็นเจ้าของรวมด้วยหรือไม่ก็ตาม ส่วนที่เป็นกรรมสิทธิ์ในห้องชุดของผู้ลงทะเบียนและคู่สมรสรวมกันต้องมีพื้นที่ไม่เกิน 35 ตารางเมตร

กรณีเป็นที่อยู่อาศัย และใช้ประโยชน์จากที่ดินเพื่อการเกษตร

• ต้องมีพื้นที่ไม่เกิน 20 ไร่ 
• ในกรณีที่ใช้ประโยชน์ที่ดินเพื่อการอื่นที่ไม่ใช่เพื่อการเกษตรจะต้องมีพื้นที่ไม่เกิน 2 ไร่

2. ที่ดินแยกจากที่อยู่อาศัย

• กรณีที่ใช้ประโยชน์ที่ดินเพื่อการอื่นที่ไม่ใช่เพื่อการเกษตรต้องมีพื้นที่ไม่เกิน 2 ไร่
• กรณีที่ใช้ประโยชน์ที่ดินเพื่อการเกษตรต้องมีพื้นที่ไม่เกิน 20 ไร่

          เงื่อนไขสำคัญของการได้สิทธิบัตรคนจนรอบนี้ก็คือ "ต้องมีรายได้เฉลี่ยของครอบครัวไม่เกิน 100,000 บาทต่อคน ต่อปี ณ ช่วงเวลาใดเวลาหนึ่ง" และ "ต้องมีทรัพย์สินทางการเงิน เฉลี่ยต่อครอบครัวไม่เกิน 100,000 บาทต่อคน ณ ช่วงเวลาใดเวลาหนึ่ง"

          หมายความว่า หากครอบครัวไหนมีรายได้เฉลี่ยต่อคน เกิน 100,000 บาทต่อปี ไม่ว่าจะเป็นช่วงเวลาไหน ก็จะไม่สามารถลงทะเบียนบัตรสวัสดิการแห่งรัฐ 2565 ได้ 

          เช่นเดียวกับประเด็นทรัพย์สินทางการเงิน ถ้าบ้านไหนมีรายได้น้อย เฉลี่ยทั้งบ้านไม่เกิน 100,000 บาทต่อคน ต่อปี ก็จริง แต่หากเคยมีเงินฝาก สลาก หรือพันธบัตร เฉลี่ยต่อคนเกิน 100,000 บาท ในช่วงไหนก็ตาม จะไม่ได้รับสิทธิบัตรสวัสดิการแห่งรัฐ เหมือนกัน

          ทั้งนี้ เกณฑ์ดังกล่าว กำหนดขึ้นมาเพื่อปิดช่องโหว่ "คนจนไม่จริง" เช่น แม่ไม่มีรายได้ แต่ลูกมีรายได้สูง ทำให้แม่ที่เคยได้บัตรคนจนในรอบที่แล้ว มาครั้งนี้จะไม่ได้รับสิทธิแล้ว 

• ถ้าได้ผลลัพธ์ มากกว่า 100,000 บาท : ทุกคนในครอบครัวจะไม่ได้บัตรสวัสดิการแห่งรัฐ
• ถ้าได้ผลลัพธ์ ไม่เกิน 100,000 บาท : สมาชิกในครอบครัวที่ไม่มีรายได้ หรือมีรายได้ไม่เกิน 100,000 บาทต่อปี จะได้รับบัตรสวัสดิการแห่งรัฐ ส่วนคนที่มีรายได้เกิน 100,000 บาทต่อปี จะไม่ได้รับบัตรสวัสดิการแห่งรัฐ

          ลองมาดูตัวอย่างกันว่า กรณีไหนสามารถลงทะเบียนบัตรสวัสดิการแห่งรัฐได้หรือไม่ได้สิทธิบ้าง

          ในบ้านมีสมาชิก 3 คน โดยมีรายได้ดังนี้
          คนที่ 1 : มีรายได้ปีละ 90,000 บาท
          คนที่ 2 : มีรายได้ปีละ 60,000 บาท
          คนที่ 3 : ตกงาน ไม่มีรายได้
          รวมรายได้ครัวเรือนคือ 150,000 บาท หาร 3 คน เท่ากับ 50,000 บาท 

          ถ้าคนในบ้านนี้มีทรัพย์สินทางการเงินไม่เกินเกณฑ์ที่กำหนด มีอสังหาริมทรัพย์ไม่เกินเกณฑ์ที่กำหนด ไม่มีวงเงินกู้เกินเกณฑ์ ไม่มีบัตรเครดิต จะสามารถลงทะเบียนบัตรสวัสดิการแห่งรัฐได้ทั้ง 3 คน

          ครอบครัวนี้มีสมาชิก 4 คน คือ
          คนที่ 1 : มีรายได้ปีละ 150,000 บาท
          คนที่ 2 : มีรายได้ปีละ 170,000 บาท
          คนที่ 3 : มีรายได้ปีละ 70,000 บาท
          คนที่ 4 : ตกงาน ไม่มีรายได้
          รวมรายได้ครัวเรือนคือ 390,000 บาท หาร 4 คน เท่ากับ 97,500 บาท

          ถ้าคนในบ้านนี้มีทรัพย์สินทางการเงินไม่เกินเกณฑ์ที่กำหนด มีอสังหาริมทรัพย์ไม่เกินเกณฑ์ที่กำหนด ไม่มีวงเงินกู้เกินเกณฑ์ ไม่มีบัตรเครดิต สมาชิกในบ้านที่มีรายได้ไม่เกิน 100,000 บาทต่อปี จะได้บัตรสวัสดิการแห่งรัฐ คือ

• คนที่ 3 และคนที่ 4 ได้รับบัตร เนื่องจากมีรายได้ไม่ถึง 100,000 บาทต่อปี
• คนที่ 1 และคนที่ 2 จะไม่ได้รับบัตร เพราะมีรายเกินเกณฑ์ 100,000 บาท ต่อคน ต่อปี

          บ้านนี้มีสมาชิก 3 คน พ่อ-แม่ไม่ได้ทำงาน ไม่มีรายได้ ส่วนลูก 1 คน มีรายได้ 360,000 บาทต่อปี ทำให้รายได้ครัวเรือนเฉลี่ยคือ 360,000 / 3 = 120,000 บาท ดังนั้น บ้านนี้จะไม่มีใครได้บัตรสวัสดิการแห่งรัฐ แม้พ่อ-แม่จะไม่มีรายได้ เนื่องจากรายได้เฉลี่ยของครอบครัวเกิน 100,000 บาท ต่อคน

          คนที่เคยลงทะเบียนบัตรสวัสดิการแห่งรัฐ ปี 2558 และเป็นผู้ถือบัตรคนจนในปัจจุบันอยู่แล้ว จะต้องลงทะเบียนใหม่ในปี 2565 เนื่องจากมีการเปลี่ยนแปลงหลักเกณฑ์คัดกรองผู้มีสิทธิได้บัตรสวัสดิการแห่งรัฐ จึงต้องทบทวนคุณสมบัติใหม่

          สำหรับขั้นตอนการลงทะเบียนและการพิจารณาคุณสมบัติ มีดังนี้

   1. เปิดลงทะเบียนบัตรคนจน ในช่วงประมาณไตรมาสที่ 3 ของปี 2565 (ประมาณเดือนกรกฎาคม-กันยายน)

   2. ตรวจสอบคุณสมบัติของผู้ลงทะเบียนและสมาชิกในครอบครัวของผู้ลงทะเบียน

• ทั้งนี้จะพิจารณาจากเงื่อนไข 8 ข้อแรกก่อน เช่น พิจารณารายได้ต่อคน ต่อครอบครัว, ทรัพย์สินทางการเงินต่อคน ต่อครอบครัว, วงเงินกู้, บัตรเครดิต, การครอบครองอสังหาริมทรัพย์ คือ บ้าน คอนโด ที่ดิน ที่นา 
   
• กรณีผ่านการคัดกรองเกณฑ์ในรอบแรกทั้ง 8 ข้อแล้ว จะเข้าสู่กระบวนการคัดกรองขั้นที่ 2 คือ การตรวจประวัติการเดินทางไปต่างประเทศ โดยคนที่เดินทางไปต่างประเทศเพื่อประกอบอาชีพ จะพิจารณาเรื่องการนำเงินกลับเข้าประเทศด้วย ซึ่งหากเกินกว่า 100,000 บาทต่อปี จะถือว่าไม่ผ่านเกณฑ์ที่จะได้รับสิทธิ
   
• นอกจากนี้จะมีการตรวจสอบบัญชีที่ทำธุรกรรมเกี่ยวกับการซื้อ-ขายหลักทรัพย์ จากศูนย์หลักทรัพย์ฯ เพิ่มเติม หากพบว่ามีหลักทรัพย์มูลค่าเกิน 100,000 บาท ก็จะถือว่าไม่ผ่านเกณฑ์

   3. ประกาศผลการตรวจสอบคุณสมบัติ

   4. คาดว่าจะเริ่มใช้สิทธิได้ตั้งแต่เดือนตุลาคม 2565 โดยครั้งนี้ใช้บัตรประชาชนแทนบัตรสวัสดิการแห่งรัฐ 

          คนที่มีบัตรสวัสดิการแห่งรัฐอยู่ ณ ขณะนี้ ยังสามารถใช้สิทธิในบัตรดังกล่าวได้ จนกว่าจะมีการคัดกรองคุณสมบัติผู้ผ่านเกณฑ์การลงทะเบียนรอบใหม่แล้วเสร็จ ซึ่งจะมีการออกประกาศยกเลิกการใช้บัตรสวัสดิการแห่งรัฐใบเดิมออกมาอีกครั้ง 

          กระทรวงการคลังยังไม่ได้พิจารณาว่าผู้ถือบัตรคนจนรอบใหม่จะได้สวัสดิการพื้นฐาน หรือสวัสดิการเพิ่มเติมอะไรบ้าง เพราะต้องเปิดลงทะเบียนก่อนเพื่อทราบจำนวนผู้มีสิทธิที่แน่นอน จึงจัดสรรมาตรการช่วยเหลือต่าง ๆ ให้แก่ผู้ถือบัตรอีกครั้ง อย่างไรก็ตาม ในปัจจุบันผู้ถือบัตรคนจนรายเดิมจะได้สิทธิและมีเงินโอนเข้าบัตรตามข้อมูลต่อไปนี้

          คงต้องติดตามข่าวกันอีกทีว่ากระทรวงการคลังพร้อมจะเปิดลงทะเบียนบัตรสวัสดิการแห่งรัฐ 2565 ได้เมื่อไร และรอบนี้จะได้รับความช่วยเหลือในด้านใดบ้าง

• ครม. ไฟเขียวหลักเกณฑ์ใหม่ ลงทะเบียนบัตรสวัสดิการแห่งรัฐ 2565 มีบัตรเครดิต หมดสิทธิ
• ไขข้อข้องใจ มีบัตรคนจนอยู่ ลงทะเบียนคนละครึ่ง เฟส 4 รับ 1,200 บาทได้หรือไม่

 

ขอบคุณภาพจาก : สถานีข่าวกระทรวงการคลัง : Ministry of Finance News Station
ขอบคุณข้อมูลจาก : สถานีข่าวกระทรวงการคลัง : Ministry of Finance News Station, ฐานเศรษฐกิจ